De laatste paar jaar houd ik mij als kunstenaar vooral bezig met fotografie van allerlei zee-organismen, zoals zeenaaktslakken (foto onder en rechts), krabbetjes, vissen en zeeanemonen (foto boven).
Mariene biologie betekent voor mij het zoeken en onderzoeken van allerlei zeedieren en zeewieren. Dat is al sinds mijn 14e jaar een serieuze hobby, passie en min of meer mijn beroep. Ik ben altijd nieuwsgierig naar die dieren. Het is voor mij net zoiets als cadeautjes uitpakken: spannend en altijd wat anders. Ik zoek die dieren bij laag water en als duiker; ik duik regelmatig in het zoute water van Zeeland – met name de Oosterschelde en de Grevelingen – en een aantal weken per jaar in andere landen. Duiken doe ik altijd met camera. Mijn gereedschap: een spiegelreflexcamera, macrolens, groothoeklens, onderwaterflitsers en een onderwaterhuis.
Wat betreft de keuze van zeedieren voor kunstfotografie laat ik mij leiden door vorm en kleur van de dieren. De mogelijke compositie – onder water kan ik niet zoveel dirigeren – geeft de doorslag. Dat is wat ik noem mijn ‘in natura’ werk: zoals je het in de natuur ziet. Mijn meer wetenschappelijke fotografie gebruik ik voor mijn blog (Mick’s Marine Biology), voor artikelen in duik- en wetenschappelijke tijdschriften en voor lezingen.
Na verloop van tijd wilde ik die dieren nog meer verbeelden als kunstobject. Daarvoor vond ik het nodig ze los te maken van hun omgeving. Dat heb ik met een aantal foto’s digitaal (met Photoshop dus) gedaan door een egaal zwarte achtergrond te maken (foto linksboven). Zo ligt de nadruk vooral op het dier en leidt de omgeving niet af. Ook wilde ik nog kleinere dieren gaan fotograferen (soms maar een paar mm groot) en ze nog meer in detail bekijken. Dat doe ik vooral uit verwondering: waarom zijn die zeedieren zo verschillend van vorm en kleur? Dat wil ik ook met mijn kunstwerken overdragen.
Dieren los van de omgeving fotograferen lukt onderwater niet zo goed, dus ben ik dieren gaan verzamelen om ze boven water te fotograferen. Verzamelen doe ik bij laag water en als duiker (daar heb je een vergunning voor nodig). Die verzamelde dieren fotografeer ik thuis op een zwarte achtergrond. Dat is wat ik noem mijn ‘In Vitro’ werk. In vitro betekent eigenlijk achter glas; ik gebruik het als aanduiding voor een niet natuurlijke omgeving.
Thuis fotografeer ik de dieren in een zwart plastic bakje, een glazen schaaltje of een cuvette met zwarte achtergrond. Een oude DOKA-vergroter heb ik tot statief omgevormd, zodat mijn camera met nog sterker vergrotende macrolens stevig verankerd zit. Dat lijkt voldoende maar de geringste aanraking bij dat soort miniwerking creëert al een aardbeving waar ze in Groningen u tegen zeggen. Daarnaast loopt het dier ook gewoon uit beeld. Je hebt heel veel geduld en tijd nodig.
Wat voeg ik als kunstenaar toe? Het kunstenaarschap zit in het vakmanschap, in het maken van de compositie maar ook in het weten hoe dieren reageren, waardoor ik juist andere, unieke beelden kan creëren. Door mijn ‘zwarte bakjes’-methodiek van fotograferen gebeurt er wat met het dier. De dieren – met name zeenaaktslakken, één van mijn favoriete groep zeedieren om te fotograferen – bewegen in de door mij gecreërde, onnatuurlijke omgeving anders dan in de natuur.
Veel zeenaaktslakken gaan nl. in het bakje aan de waterspiegel hangen. Vaak laten ze zich dan weer naar de bodem zakken en keren ze zich weer op hun buik. Tijdens het proces van omkeren fotografeer ik de dieren op een andere manier: van onderen, in detail met vooruit gestoken kop (foto boven) of in verdraaide toestand (foto links). Wat is daar dan anders, niet natuurlijk, aan? Veel van de zeenaaktslakken die ik fotografeer leven op grote(re) diepte en komen nooit in hun leven aan het wateroppervlak! Door de fotomethodiek ontstaan dus vormen en bewegingen die de dieren in de natuur niet zouden maken. Op die manier creeër ik dus mijn eigen, unieke beeld. Overigens zet ik de dieren weer netjes terug in zee.
Zie hier ook Mick’s pagina op onze website.
24 januari 2018